Moerwijk: burgerparticipatie & korte keten (stads)landbouw

Moerwijk is één van de armste en ongezondste wijken van Den Haag en Nederland. Bewoners van Moerwijk sterven gemiddeld zes jaar eerder dan bewoners van andere wijken. Desalniettemin is het juist Moerwijk, waar burgerparticipatie, solidariteit en ons eten floreren. Ik sprak met Natasja Koendjbiharie (Boerendorp), Lennard van der Poel (Moervers) en Neo de Bono (Moerwijk Coöperatie).

Boerendorp teelt verse groente voor voedselbankwinkel Kies
Natasja is een gediplomeerd Warmonderhoffer en werkzaam als stadsboerin bij Boerendorp in ’t Zuiderpark. In 2021 vroegen De Groene Matties Natasja om deel te nemen aan hun pompoenchallenge in Escamp. In deze challenge werd er gestreden om de mooiste, zwaarste en meest unieke pompoen te telen. Het Haagse Natuur Milieu En Educatiecentrum stelde Natasja 90m2 grond beschikbaar, waarop zij 250 extra pompoenen teelde. Deze en alle andere (prijswinnende) pompoenen uit Escamp werden na de pompoenchallenge aan Voedselbankwinkel Kies gedoneerd.

Het jaar daarop werd haar gevraagd haar boerenwerk voort te zetten voor Kies. Inmiddels bewerkt ze 2 keer per week met een poel van 20 vrijwilligers 500m2 akkergrond. Samen verzorgen zij een gevarieerd aanbod  van groente en verse kruiden voor de voedselbankwinkel. Vanaf de lente tot aan de winter worden er 6 kratten per week geoogst. Dit komt neer op 42-72 kilo lokale en dagverse oogst voor Kies.

“Eind oktober stoppen we met de productie. In november zijn we nog een maandje aan het opruimen en klaarmaken voor het volgende jaar. In januari bel ik iedereen op met de vraag of we gezamenlijk een teeltplan zullen maken voor het nieuwe jaar. Ik probeer de groep vrijwilligers in de winter te blijven betrekken. Het samenzijn en samenwerken in de tuin geeft ons veel plezier en energie. Ik probeer dit zo lang mogelijk met de mensen vast te houden.“

Wil je ook stadslandbouwvrijwilliger worden in de in 2024? Meld je dan alvast aan bij Boerendorp via www.boerendorp.nl of mail ons gelijk via boerendorpdenhaag@gmail.com.

Moervers is de lokale groentetas die buren verbindt
Lennard van der Poel is de initiator van MoerVers. Samen met twee chefkoks (Ethlyn Richardson en Michel Schimmel) en stagiaires diëtetiek van de Haagse Hogeschool, willen zij gezond eten voor iedereen bereikbaar maken. Zij publiceren wekelijks een aantal groenterecepten uit het seizoen op Moervers.nl.  Als Moerwijker kies je één of meer recepten uit voor je bestelling. Je haalt dan twee dagen later tegen kostprijs jouw groentetas op. Aan de mensen die het wel kunnen betalen vragen we een vrijwillige bijdrage van € 1,5, waarmee de kosten voor de website, pinnen en vrijwilligers gedekt worden. Als je ook voor anderen de kosten wilt dragen, dan betaal je de pay it forward bijdrage van € 3,-.

Moervers heeft allereerst het wekelijkse proces opgezet zodat Moerwijkers een MoerVerstas kunnen bestellen. Je moet dan denken aan de inkoop, logistiek, website, recepten en afhaallocatie. De kostprijs houden zij laag dankzij de hulp van vrijwiliggers en in te kopen via de korte keten (weekprijzen van seizoensgewassen). Ze hebben nu 20 deelnemers en willen doorgroeien naar 250 deelnemers per week. Als het allemaal goed werkt in Moerwijk, is het platform te kopiëren. Zo kunnen ze MoerVers uitrollen in andere Haagse of Nederlandse wijken.

”MoerVers zit als dienst tussen de voedselbank en supermarkt in. Ik sprak onlangs een wijkhuisarts en -diëtiste over MoerVers. Zij zien vaak minder mobiele alleenstaande ouderen, die baat hebben bij bezorging. Wij kunnen een bakfiets lenen, dus bezorging staat alvast op de planning.“

In 2024 kan er maandelijks samen gekookt en gegeten worden met MoerVers. Zij faciliteren deze eetmomenten in samenwerking met verschillende partners uit de wijk. Daarnaast is er een mooie samenwerking met Staedion gestart, die haar nieuwe huurders als welkomstgeschenk een cadeaubon voor een MoerVers tas cadeau geeft.

Moerwijk Coöperatie verbindt wijkbewoners en -initiatieven
Neo de Bono woont 14 jaar in Den Haag, waarvan 7 jaar in Moerwijk. Hij maakt zich samen met zijn buurtgenoten hard voor een leefbare wijk. Zij werken vanuit de Moerwijk Coöperatie, DaMoer en kleine prijzen en weggeefwinkel LOEV (maar ook buurthuis HWP10 beheren ze samen).

Moerwijk Coöperatie is een buurtplatform van, door en voor Moerwijkers. Iedereen die in Moerwijk woont is aspirant lid. Inmiddels hebben zij 700 actieve bewoners, die zich hebben aangemeld als voltallig lid. Lid worden is heel makkelijk. Je hoeft alleen je naam, geboortedatum en ‘t talent dat je wil inzetten voor Moerwijk op te geven. Voltallige leden worden ook wel bondgenoten genoemd.

“Ben je een bondgenoot, dan kan je bijvoorbeeld aan de slag als energiecoach. Je helpt als energiecoach buurtgenoten met het aanbrengen van tochtstrips, ledlampen en radiatorfolie. In Moerwijk vervullen de energiecoaches meer de rol van opbouwwerkers. Zij vragen hun buren of zij over genoeg eten en warme kleding beschikken. Is dit niet zo, dan helpen zij hen met hun voedselbank aanvraag en bezoek aan LOEV.”

LOEV is de kleine prijzen en weggeefwinkel van Moerwijk. Buurtgenoten die minder besteedbaar inkomen hebben, vinden hier o.a. kleding, glas- en servieswerk en huishoudelijke artikelen. Naast winkel is LOEV een (t)huiskamer, waar de wijk praat, lacht en leeft. Bezoekers ontdekken hier ook, wat voor hulpaanbod er nog meer beschikbaar is in hun wijk. Het is een plek waar je welkom bent, gezien wordt en medestanders vindt. Naast LOEV vind je in Moerwijk nog een ander ontmoetingsplek genaamd DaMoer.

DaMoer, gevestigd in een oude pannenkoekenboerderij, is een sociaal wijkrestaurant, moestuin en voedselbos in aanleg. Het is opgezet naar voorbeeld van ‘Greens in the Park’ en Pluk! Den Haag. Voedsel (of het gebrek daaraan) blijft een sterke verbinder in Haagse wijken. Samen de moestuin bewerken, bomen verzorgen en eten bereiden brengt ons als mens dichter bij elkaar.

Woon je in Moerwijk en wil je ook wat voor je buurtgenoten betekenen? Meld je dan aan bij Algemeen Project Coördinator Hein Wijnen via hein@moerwijkcooperatie.nl of 06 11 754 246.

Ons Eten
Nieuwsgierig naar de ontwikkelingen van dit initiatief? Blijf het project volgen via Ons Eten. Ons Eten is een vereniging voor bewoners en voedselinitiatieven in Den Haag. Samen bouwen wij aan wijkgebonden voedselsystemen, die voor iedereen toegankelijk zijn. Word ook (gratis) lid van Ons Eten en ontdek bij welke wijkinitiatieven jij je kan aansluiten.